ลักษะณะทางพฤษศาสตร์

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
             ไม้ยืนต้นขนาดกลาง สูงประมาณ 5-10 เมตร แผ่กิ่งก้านจำนวนมาก ตั้งฉากกับลำต้นออกเป็นทรงพุ่ม ลำต้นและกิ่งก้าน มีหนามแหลมยาว แข็ง ประมาณ 1 - 2 เซนติเมตร ใบประกอบแบบขนนกชั้นเดียว หรือสองชั้น ออกเวียนเป็นเกลียวตามกิ่ง ใบอ่อนออกเป็นคู่ตรงข้ามกัน ตรงปลายมีใบยอดเพียงใบเดียว ใบกลมรี ขอบใบเว้าเข้าหาเส้นกลางใบ ดูคล้ายก้างปลา มี 3-5 แฉก แผ่นใบโค้งขึ้นด้านบนเล็กน้อย สีเขียวเข้ม เป็นมันวาว ความยาวประมาณ 3-5 เซนติเมตร ฐานใบแหลม มน หรือกลม ตามผิวใบมีต่อมน้ำมัน ดอกออกเป็นช่อแยกแขนงที่ซอกใบ คล้ายดอกกระถิน เป็นปุยๆ มีสีขาว กลีบเลี้ยงและกลีบดอกมี 5-6 กลีบ เกสรเพศผู้มี 10-12 อันแยกกัน เกสรเพศเมียมี 1 อัน ผลสีเขียวคล้ายผลมะนาว รูปกลม มีขนาดประมาณ 2.5 นิ้ว เมื่อแก่จัดสีน้ำตาล เปลือกแข็งและหนามาก มีเมล็ดจำนวนมาก ผลมีรสเปรี้ยว ใช้แทนมะนาวได้ ยอดอ่อน และใบอ่อนกินสด หรือนำไปปิ้งไฟให้หอม เป็นผักได้ พบตามป่าเต็งรัง ป่าดิบแล้ง ขยายพันธุ์ด้วยเมล็ด

ลักษณะดอก มะสัง

·       

          มะสัง

       ดอกมะสัง ออกดอกเป็นช่อกระจุกตามกิ่งหรือตามซอกใบคล้ายๆ ดอกกระถิน เป็นปุยๆ มีสีขาว ก้านช่อดอกยาวประมาณ 5-10 เซนติเมตร ส่วนก้านดอกย่อยยาวประมาณ 1-2 เซนติเมตร โคนก้านมีใบประดับ 1 อัน ลักษณะเป็นรูปรีหรือรูปไข่ปลายแหลม ขนาดกว้างประมาณ 1.5-2 มิลลิเมตร และยาวประมาณ 2.5-3 มิลลิเมตร กลีบดอกมี 5 กลีบ กลีบเป็นสีขาว แยกจากกัน ลักษณะของกลีบดอกเป็นรูปไข่กลับหรือรูปใบหอก ปลายกลีบแหลม โคนกลีบตัดตรง มีขนาดกว้างประมาณ 0.7-1 เซนติเมตร และยาวประมาณ 1.4-1.8 เซนติเมตร ส่วนกลีบเลี้ยงดอกมี 5 กลีบ ติดกันเล็กน้อยที่ฐาน ส่วนปลายกลีบแยกเป็น 5 แฉก เป็นกลีบสีเขียวแกมเหลือง ลักษณะเป็นรูปรีหรือรูปไข่ กว้างประมาณ 3-4 มิลลิเมตร และยาวประมาณ 5-7 มิลลิเมตร ดอกมีเกสรเพศผู้ประมาณ 15-20 อัน บ้างว่าประมาณ 10-12 อัน โคนก้านชูอับเรณูติดกันประมาณ 1/5 ส่วนของความยาวก้าน ปลายก้านแยกจากัน ก้านชูอับเรณูเป็นสีขาว ยาวประมาณ 1-1.5 เซนติเมตร อับเรณูติดบนก้านแบบ Basifix สีเหลืองแกมสีน้ำตาลอ่อน ยาวประมาณ 2-3 มิลลิเมตร ส่วนเกสรเพศเมีย มี 1 อัน รังไข่ superior ovary สีเขียว ลักษณะเป็นรูปโดมทรงกลม มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 4-5 มิลลิเมตร ก้านเกสรอวบ มีขนาดกว้างประมาณ 1.5-2.5 มิลลิเมตร และยาวประมาณ 1-1.5 เซนติเมตร ยอดเกสรจะเรียวเล็กกว่าก้านเกสรเล็กน้อย รังไข่ 5-6 ห้อง มีออวุลจำนวนมาก สามารถออกดอกได้คลอดปี

               

ลักษณะผลมะสัง

มะสัง

 ผลมีลักษณะกลม ผลเป็นสีเขียวคล้ายผลมะนาว มีขนาดประมาณ 4-12 เซนติเมตร เมื่อแก่จัดจะเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาล เปลือกผลแข็งและหนามาก มีความหนาประมาณ 1 เซนติเมตร เปลือกมีกลิ่นหอม ภายในผลมีเมล็ดจำนวนมาก ลักษณะของเมล็ดเป็นรูปยาวรี โดยผลจะมีรสเปรี้ยวสามารถนำมาใช้แทนมะนาวได้

ลักษณะใบมะสัง

มะสัง

ใบมะสัง ใบเป็นใบประกอบแบบขนนกชั้นเดียวหรือสองชั้น ปลายใบคี่ ก้านใบรวมยาวประมาณ 5-12 เซนติเมตร เรียงตัวกันแบบสลับหรือเป็นกระจุกประมาณ 2-3 ก้านใน 1 ข้อ ใบย่อยจะเกิดเป็นคู่ๆ เรียงตัวกันแบบตรงข้าม มีจำนวน 3-5 คู่ ก้านใบย่อยมีความยาวประมาณ 5-10 มิลลิเมตร ลักษณะของใบย่อยเป็นรูปไข่กลับหรือรูปรี ปลายใบแหลมหรือค่อนข้างมนหรือเว้าเข้าเล็กน้อย โคนใบแหลม ส่วนขอบใบเรียบ ใบมีขนาดกว้างประมาณ 0.5-1.5 เซนติเมตร และยาวประมาณ 1-3 เซนติเมตร ผิวใบเรียบเป็นมัน ด้านท้องใบเห็นต่อมน้ำมันกระจายชัดเจน

ลักษณะของต้นมะสัง

ลักษณะของมะสัง

·         ต้นมะสัง มีถิ่นกำเนิดในประเทศอินโดนีเซีย โดยจัดเป็นไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ มีความสูงของต้นประมาณ 5-15 เมตร ลำต้นแตกกิ่งก้านขนานกับลำต้นหรือออกตั้งฉากกับลำต้น ต้นมีกิ่งก้านจำนวนมาก เปลือกต้นเป็นร่องเล็กๆ เปลือกแตกเป็นเกร็ดรูปสี่เหลี่ยมขนาดประมาณ 1-2 เซนติเมตร ต้นแก่เป็นสีเทาถึงดำ ตามลำต้นและกิ่งก้านมีหนามแหลมยาว และแข็งตรง ยาวประมาณ 1-5 เซนติเมตร ที่กิ่งอ่อนมีขนขึ้นปกคลุม ขยายพันธุ์ด้วยวิธีการเพาะเมล็ด และวิธีการปักชำกิ่ง เจริญเติบโตได้ดีในดินร่วนซุยที่อุดมสมบูรณ์ มีความชุมชื้นอย่างสม่ำเสมอ ชอบแสงแดดจัด และควรปลูกไว้กลางแจ้ง พบขึ้นได้ทางภาคอีสาน ภาคกลาง และภาคใต้โดยจะขึ้นตามป่าเต็งรังป่าดิบแล้งป่าโคก          ทุ่งนา

การขยายพันธุ์ เพาะเมล็ด มะสัง

การขยายพันธุ์

            ขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ด หรือหากขุดล้อมจากป่าธรรมชาติการปลูกเลี้ยง แต่จะต้องเป็นต้นขนาดไม่โตนัก เพราะเมื่อได้รับการกระทบกระเทือน มะสังจะฟื้นตัวได้ยาก หากผู้ปลูกเลี้ยงไม่มีความชำนาญ

วิธีการเพาะเมล็ดกระสัง    
1.นำเมล็ดกระสังไปล้างน้ำให้สะอาด เหลือแต่เมล็ดสีเหลือง
2.ให้นำไปแช่นำอุ่นประมาณ 1 นาที  แล้วล้างออก(ล้างน้ำอุ่นทุกเช้า ถ้ามีเวลา) แล้วแช่นำไว้ประมาณ 5 - 7 วัน เปลี่ยนน้ำทุกวัน
3.ให้นำเมล็ดไปโรยในดินที่เตรียมเพาะในภาชนะที่เตรียมไว้ เช่น กระบะ หรือ กระถางก็ได้ โดยโรยเมล็ดทั้งหมด(แนะนำให้ใช้แกลบดำ + ดินร่วน ) 
4.เมล็ดที่เพาะก็จะงอกเป็นต้นอ่อน มีใบเลี้ยง รอให้ต้นแข็งแรง

การปลูก

เตรียมกะถางสำหรับปลูก

ใส่ดินลงในกระถาง

นำเมล็ดมะสังลงปลูก

ใส่ปุ๋ย รดน้ำเป็นประจำ

ลักษณะทั่วไปของมะสัง

ลักษณะทั่วไปของมะสัง

            เป็นพรรณไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ ชอบขึ้นในดินปนทราย พบมากทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เมื่อมีอายุมากลำต้นจะมีเปลือกขรุขระ ตามกิ่งก้านมีหนามคมแหลม ติดอยู่เป็นระยะๆ ใบเป็นใบเดี่ยว ลักษณะคล้ายใบมะขวิด แต่มีขนาดเล็กกว่า มีสีเขียวมัน ใบดก ผลกลมมีสีเขียวเปลือกหนาและแข็ง ขนาดผลใกล้เคียงกับผลส้มเกลี้ยง เนื้อผลมีรสเปรี้ยวรับประทานได้